1404.02.13
از مهم ترین موضوعاتی که بررسی های زیادی روی آن انجام گرفته است در معرض رسانه قرارگرفتن کودک اوتیسم است،مشخصا اگرکودک زمان زیادی را مشغول تماشای تلویزیون شود از معاشرت کردن با اطرافیان باز می ماند. با افزایش رشد سریع ابزار های الکترونیکی و میزان دخالت آن ها با زندگی روز مره ما این امر که کودکان در برخورد با آنها قرار بگیرند دور از ذهن نیست ،اما والدین باید به تاثیری که آنها روی فرزندانشان می گذارد آگاه باشند تا بتوانند اثرات مثبت آن را افزایش و از اثرات مخرب و منفی آن بکاهند.
بیماری اوتیسم اختلالی عصبی رشدی است که روی تمام جوانب زندگی فرد نظیر روابط اجتماعی ،هماهنگی حرکتی،عملکرد اجرایی و پردازش حسی تاثیر می گذارد .
تلویزیون و رسانه ها از سال های بسیار دور عضوی از خانه ی ما ایرانی ها شده اند .می دانیم که کاهش علائم اختلال اوتیسم در کودکان به زمان بندی و برنامه ریزی احتیاج دارد اما تماشای طولانی مدت تلویزیون و یا کار با گوشی موبایل ممکن است تمام زمان مفید یک کودک دارای اوتیسم را هدر دهد.
طبق تحقیقات مشخص شده است که بین رفتار های کلیشه ای در افراد دارای اوتیسم و تماشای تلویزیون و کار با تلفن همراه ارتباط معنایی وجو دارد و هرچه بیشتر از این رسانه ها استفاده کند رفتار های کلیشه ای در آنها افزایش پیدا می کند و بالعکس هرچند این کودکان زمان خود را به بازی های تعاملی با یک فرد بزرگسال بپردازند رفتار های کلیشه ای در آنها کمتر دیده می شود .
همچنین بخوانید : کاردرمانی جسمی در کودکان
تماشای تلویزیون توسط کودک مبتلا به اوتیسم در صورتی که به اندازه و منتخب باشد می تواند تاثیرات مثبتی روی کودک بگذارد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:
اکثر کودکان مبتلا به اوتیسم درون خودشان زندگی می کنند،به همین خاطر یکی از بزگترین چالش هایی که پدر و مادرها با آن روبرو هستند پیدا کردن راهی برای مشارکت دادن فرزندشان در دنیای واقعی است.
هم زمان که شما و فرزنداتان باهم فیلم یا برنامه های تلویزیونی تماشا می کنید می توانید به زبان مشترکی برسید که مبنایی برای درک متقابل فراهم می کند .
به طور مثال اگر کودک مبتلا به اوتیسم کارتون باب اسفنجی را به طور کامل درک نکند بازهم تماشای این کارتون دانشی از شخصیت ها و روابطشان را در اختیارش می گذارد که می تواند برای برقراری ارتباط با هم سالانش از آنها استفاده کند.
تعداد زیادی از کودکان اوتیسم مجذوب حیوانات ،ماشین ها یا دیگر جنبه های دنیای واقعی هستند به همین خاطربرنامه هایی مثل رازبقا می توانند به بچه های مبتلا به اوتیسم کمک کند و آنها را جذب خود کند .
محققان معتقدند ویدئوهایی که می توان بارها آنها را تماشا کرد ابزار قدرتمندی برای آموزش مهارت ها و مفاهیم هستند .اگر کودک اوتیسم دارید برنامه هایی برای تماشای کودک انتخاب کنید که مهارت هایی مثل مسواک زدن و بستن کفش را آموزش می دهند .
والدین دارای کودک اوتیسم معمولا نمی توانند از نظر ذهنی و فیزیکی همه ی ساعات روز را به کودک خود اختصاص دهند ،بنابراین والدین می توانند برنامه ای را با دقت برای کودک خود انتخاب کنند تا برای مدت کوتاهی کودک مشغول به تماشای آن شود.
اگر از درمان های رشدی برای فرزندتان استفاده می کنید تماشای برنامه های تلویزیونی یا پلت فرم های پخش ویدئو می توانند با تصاویر و ایده هایشان تخیل شما را تحریک کنند.
اکثر کودکان خیلی زود از اسباب بازی هایشان خسته می شوند اما کودکان طیف اوتیسم از بازی مدام با اسباب بازی های مرتبط با برنامه و ویدئو های مورد علاقه شان لذت می برند، والدین می توانند تماشای تلویزیون برای کودک اوتیسم را با اسباب بازی های مرتبط پیوند داده و از آنها برای آموزش استفاده کرد.
زمانی که کودک مشغول تماشای تلویزیون است کنارش بنشینید و او را در آغوش بگیرید ،همین دقایق آرام تاثیر بسیار مثبتی روی کودک به جا می گذارد.
کودکان مبتلا به اوتیسم از طریق گوش و چشم بسیار خود یاد میگیرند ،تماشای فیلم ها به کودک کمک می کند مهارا هایی به دست بیاورد که در جامعه لازم است.
همچنین بخوانید :رفتار درمانی در کودکان
تحقیقات نشان می دهد که اگر کودک زیر 3 سال بیش از روزی سه ساعت در برخورد با تلویزیون قرا بگیرد علاوه بر اینکه علائم شبه اوتیسم را نشان می دهد در رشد زبان نیزمشکل خواهد داشت.
کاهش ملاتونین ،کاهش دوپامین و گابا در مغز کودکانی که ساعت های طولانی از رسانه ها استفاده می کنند مشاهده شده است،این تحقیقات نشان می دهند الگوی پیچیده ای از تغییرات مغزی در برخورد زود هنگام و طولانی مدت با تلویزیون صورت می گیرد که همگی می توانند منجر به بروز برخی اختلالات عصبی رشدی در دوران کودکی از جمله اوتیسم شود.
سخن نهایی
به طور کلی هرچه برخورد کودک با تلویزیون و رسانه های بصری و ابزارهای الکترونیکی مخصوصا در سنین پایین کمتر باشد مراحل رشدی کودک با سلامت بیشتری طی خواهد شد.در مورد کودکان مبتلا به اوتیسم در صورتی که تماشای تلویزیون با برنامه ریزی و زمان محدود باشد می تواند حتی فوایدی نیز به همراه داشته باشد اما به طور کلی بهتر است کودک زمان خودش را بیشتر صرف بازی کردن بکند، چراکه بازی درمانی از بهترین روش ها برای بهبود علائم اوتیسم است .
