فلج مغزی اختلالی عصبی است که به صورت مشکل در تون عضلانی بدن یا حرکت بروز می کند .این وضعیت ناشی از آسیب به مغر زمان جنینی یا مشکلات دیگری است که بر نحوه توسعه مغز تاثیر می گذارد .اصلی ترین اثر فلج مغزی اختلال در کنترل عضلات است .این وضعیت ممکن است حتی روی قسمت های دیگر مغز تاثیرات منفی بگذارد .اما به طور کلی ابتلا به فلج مغزی به معنی اختلال ذهنی نیست و افراد مبتلا به فلج مغزی ممکن است کاملا توانایی های ذهنی طبیعی و نرمال داشته باشند.

تجهیزات و وسایل درمانی فلج مغزی به مجموعه ای از وسایل پزشکی گفته می شود که برای تشخیص و توان بخشی و بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به فلج مغزی استفاده می شود .در ادامه مقاله قصد داریم بیشتر با این وسایل (ارتزها) آشنا شویم.

انواع وسایل کمکی برای حرکت در فلج مغری

اسکوتر یا ویلچرها :

این تجهیزات بیشتر برای کودکان فلج مغزی که به طور مستقل قادر به راه رفتن نیستند کاربرد دارد .

تجهیزات توان بخشی :

این تجهیزات شامل تخته بالانس و ماشین های راه رفتن خاص و تجهیزات تحریکی است.

تجهیزات تنفسی :

برخی بیماران فلج مغزی که مشکل تنفسی دارند از ماشین های تنفس و کمک های تنفسی استفاده می کنند.

ارتز ها:

برای تقویت قدرت عضلات و تثبیت مفاصل و بهبود تناسب اندام ها کورد استفاده قرار می گیرد.

ارتز چیست ؟

ارتز وسایل ارتوپدی پوشیدنی هستند که برای حمایت و تثبیت و اصلاح یا بهبود مفاصل طراحی شده اند.این وسایل با ارائه دادن پشتیبانی مناسب به بهبود حرکت و کاهش درد و اصلاح ناهنجاری های ساختاری کمک بسزایی می کند.این وسیله با اعمال فشار یا برداشتن فشار به اهداف درمانی خود نزدیک می شود و معمولا متناسب با نیاز های هر فرد به طور سفارشی ساخته می شوند.

برخی از ارتز ها به صورت انفعالی مورد استفاده قرار می گیرند یعنی از بخش آسیب دیده حمایت می کنند.

همچنین بخوانید :کاردرمانی جسمی در کودکان 

انواع ارتز ها

متخصصان با توجه به محدودیت عملکردی هر بیمار برنامه درمانی با ارتز را مشخص می کنند .ارتز ها بر اساس مفاصلی که درگیر می کنند نام گذاری می شوند .

ارتز مچ پا:

این ارتز برقوزک پا و لای انگشتان پا قرار میگیرند و برای مشکل تغییر جزئی شکل مچ و کف پا کاربرد دارد.

ارتز پا:

این ارتز یکی از ارتز های پایه برای بیماران فلج مغزی است .زمانی که پا به سمت داخل میچرخد و کودک در موقع راه رفتن پاها را به صورت ضربدری نگه می دارد ارتز پا به عنوان پشتیبان موقعیت پا در حالت ایستاده را حفظ می کند و از افتادن جلوگیری می کند .

ارتز سخت:

این ارتز اجازه ی حرکت مچ پا را نمی دهد و قسمت پشتی پا را به صورت کامل می پوشاند و باعث ثبات زانو در حالت راه رفتن و ثبات مچ پا در حالت ایستده می شود.

ارتز های نیمه سخت :

این ارتز ها از موادی ساخته شده است که نه خیلی سخت و نه خیلی نرم است بنابراین این ارتز ها تا حدی دامنه حرکتی را محدود می کنند اما در عین حال اجازه حرکتی کنترل شده به مفصل می دهند.

ارتزهای نرم:

ارتز های نرم معمولا از جنس کتان و پارچه و فوم هستند واین نوع ارتز ها معمولا بی حرکتی زیادی ایجاد نمی کنند .

ارتز های بالای زانو:

ارتز های بالای زانو ابزار های خارچی هستند که روی قسمت تحتانی ران قرار می گیرد تا عملکرد پا را از طریق کنترل حرکات و اصلاح بدشکل شدن آنها بهبود ببخشد.

همچنین بخوانید : ماساژدرمانی در کودکان 

اهداف درمان با ارتز

از مهم ترین اهداف درمان با ارتز ها می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم :

کمک به حرکت فرد

کنترل حرکات و یا کاهش حرکات اضافی مفاصل

اصلاح دفورمیتی های ساختاری

جبران حرکت از دست رفته

کاهش تحمل نیرو

کمک به بازیابی و بهبود مفاصل آسیب دیده

کودکان فلج مغزی جز آن دسته هستند که بیشترین استفاده از ارتز ها را دارند همچنین ارتز ها در تمام مفاصل بدن مثل

ستون فقرات

جمجمه

اندام فوقانی و تحتانی اعمال می شوند.

تفاوت ارتز با پروتر در چیست ؟

ارتز ها دسته ای از تجهیزات ارتوپدی است که جهت بازگردانی توانمندی و نیرو برای حرکت مفاصل بیماران استفاده می شود .همچنین ارتز ها خارج از بدن تعبیه می شوند و بیشتر برای ناهنجاری هایی مثل قوز کمر و انحراف ستون فقرات و ضایعات نخاعی مورد استفاده قرار می گیرد.

همچنین بعد از شکستگی ها استفاده کردن از ارتز ها بسیار متداول است  و در اکثر بیماری های نورولوژیک و اختلالات عصبی مثل فلج و سکته مغزی و آرتریت کاربرد دارد .

پروتز ها در واقع همان عضو مصنوعی هستند.که به دو دسته ی داخلی و خارجی تقسیم می شوند .پروتز های داخلی پروتز هایی هستند که به وسیله جراحی در داخل بدن قرار می گیرند اما پروتز های خارجی در صورت قطع عضو برای بیمار تجویز می شود.

متداول ترین نوع ارتز ها کدام اند ؟

بیشترین ارتز هایی که کاربرد خیلی زیادی دارند شامل ارتزهای پا و مچ دست و ارتز های کمر است .

سخن نهایی

از آنجایی که کوکان فلج مغزی با یکسری مشکلات حرکتی روبرو هستند یکی از بهترین گزینه ها برای کمک به درمان و برگشتن آنها به زندگی عادی استفاده از ارتز ها می باشند.در نتیجه استفاده از هر یک از امکانات با توجه به نیاز ها و شرایط فرد مبتلا به فلج مغزی در کنار استفاده از روش های درمانی موثر مثل بازی درمانی و ... می تواند بهترین  نتیجه را حاصل کند.