1404.01.29
کاردرمانی جسمی یکی از بخش های تخصصی در حوزه توانبخشی و درمان است که به بهبود عملکرد حرکتی و توانایی‌های جسمی کودکان و بزرگسالان کمک می‌کند. این نوع درمان به کودکانی که اختلالات جسمی دارند، کمک می‌کند تا مهارت‌های حرکتی خود را تقویت کرده و به استقلال بیشتری در انجام فعالیت‌های روزانه دست یابند، همچنین در زمینه کودکانی که در مهارت های هماهنگی حرکتی و تعادل دچار مشکل هستند مورد استفاده قرار می گیرد و با ارائه تمرینات تقویتی، تحریک سیستم وستیبولار و افزایش هماهنگی حرکتی به بهبود مهارت های خودیاری و مراقبت از خود، توانایی های استفاده از ابزار در کودکان کمک می نماید. مشکلاتی نظیر تاخیر تکاملی و دیر راه رفتن، فلج مغزی، مشکلات تعادلی، کودکان کلامزی، مشکلات هماهنگی حرکتی در اوتیسم و کودکان بیش فعال از جمله مواردیست که نیازمند خدمات کاردرمانی جسمی می باشند.
در این مقاله قصد داریم به سوالات ذیل پاسخ دهیم:
چه کودکانی به کار درمانی جسمی نیاز دارند ؟
هدف از کاردرمانی جسمی چیست؟
انواع تمرینات کاردرمانی جسمی شامل چه می شوند ؟
نتیجه درمان با کاردرمانی جسمی بعد از چه مدتی نمایان می شود؟
تفاوت کاردرمانی جسمی با فیزیوتراپی در چیست؟
اصولا کاردرمانی جسمی برای کودکانی که با مشکلات حرکتی یا اختلالات جسمی مواجه هستند انجام می شود که ممکن است بخاطر عوامل مختلفی مثل صدمات ناشی از تصادف و اختلالات مادرزادی و اختلالات نورولوژیکی ایجاد شده باشد.همچنین کاردرمانی جسمی برای هر نوع عدم توانایی حرکتی و تاخیر در رشد حرکتی کودکان موثراست و می تواند به تقویت مهارت های حرکتی کودکان کمک کند.
کودکانی که کاردرمانی جسمی برای آنها توصیه می شود شامل:
کودکان با فلچ مغزی: شامل کودکانی می شود که زمان تولد یا پس از آن در حرکت و کنترل کردن عضلات خود مشکل دارند.
کودکان با اختلالات اسکلتی-عضلانی:شامل کودکانی می شود که ممکن است دچار ضعف عضلات و انحراف های اسکلتی مثل کمربندی و کمرنشی و ...باشند.
کودکان با اختلالات حرکتی:شامل کودکانی می شود که در انجام حرکات روز مره مثل پریدن و راه رفتن مشکل دارند .
کودکان با اختلال عصبی
کودکان با اختلالات تعادل
کودکان با اختلال مشکلات مخچه ای
پایین بودن سطح کلی عملکرد با مهارت های حرکتی و ادراک بصری
کودکان ناتوان در سازماندهی آرامش خود و کودکان بیش فعال
کودکان سندروم داون
مشکلات جسمی کودکان اوتیسم
کودکان مبتلا به صافی کف پا
بیشتر بخوانید :کار درمانی دست در کودکان چیست ؟
کاردرمانی جسمی هم مثل کار درمانی ذهنی به دنبال بهبود شرایط فرد و رساندن او به حداکثر استقلال است. تکنیک های درمانی مختلفی در توان بخشی کودکان به کار گرفته می شود که تمرینات حرکتی پرکاربرد ترین آنها است.این تمرینات با هدف تقویت قدرت عضلانی و توسعه سیستم اسکلتی و استخوانی انجام می شود.به طور کلی تکنیک های درمان در کاردرمانی جسمی با توجه به نیاز کودک متفاوت است.به عنوان مهم ترین اهداف کار درمانی می توانیم به موارد زیر اشاره کنیم :
کاهش علائم و نشانه های بیماری :این روش درمانی برای کمتر شدن علائم و نشانه های مشکلات روانی مثل اضطراب و افسردگی استفاده می شود.
ارتقا کیفیت زندگی:این روش درمانی باعث تقویت مهارت های روانی و عاطفی کودک زمان مقابله با چالش ها می شود.
تعامل اجتماعی بهتر
تغییر الگوهای ناکارآمد
بهبود مهارت های حرکتی درشت
بهبود مهارت های حرکتی ظریف
کاهش درد
بازآموزی حسی و افزایش دامنه حرکتی از دیگر اهداف کاردرمانی جسمی کودکان محسوب می شود.
به نظر می رسد تمرینات کاردرمانی جسمی راحت است و در اکثر مواقع توسط فرد یا اعضای خانواده قابل انجام است اما تمامی تمرینات باید زیر نظر و تایید کاردرمانگر انجام شود و خودسرانه انجام نشود چون در صورت انجام غلط تمرینات امکان آسیب به مفاصل و عضلات می باشد.
این تمرینات شامل فعالیت هایی نظیر:
تمرینات تقویتی :انجام حرکاتی با استفاده از وزن ها محک ها و دستگاهای ورزشی است که به تقویت عضلات کودک کمک می کند .
تمرینات انعطاف پذیری :این تمرینات نیز شامل کشش ها و انعطافیابی ها می شود که باعث افزایش انعطاف پذیری عضلات ومفاصل کودک می شود.
تمرینات تعادل و کنترل حرکتی: شامل انجام تمرینات تعادلی و استفاده از تخته تعادل می شود که باعث افزایش تعادل بدن کودک نیز می شود.
تمرینات تنفسی و آرامشی و بازی های توسعه ای و تمرینات حرکتی و مهارتی می شود.
عوامل مختلفی بر طول مدت درمان تاثیر می گذارد مثل میزان جدی بودن مشکلات کودک طوری که مشکلات جدی نسبت به آسیب های جزئی به زمان طولانی تری نیاز دارد.همچنین سطح تلاش کودک برای درمان اهمیت زیادی دارد و هرچه بیشتر تلاش کند زمان بهبود سریع تر خواهد بود و به طور کلی مدت زمان درمان از کودکی تا کودک دیگر متفاوت است .
بیشتر بخوانید :ماساژدرمانی در کودکان
کاردرمانی جسمی و فیزیوتراپی دو حرفه مختلف هستند که شباهت زیادی نیز باهم دارند .همکاری این دو بخش برای درمان خیلی از بیماری ها لازم است . در ادامه به بررسی اساسی ترین تفاوت های آنها می پردازیم.
1.هدف درمان :هدف در کاردرمانی جسمی کمک به افراد جهت انجام فعالیت های روزمره است در حالی که هدف فیزیوتراپی بر روی کاهش درد بیشتراست.
2.روش درمان و تجهیزات درمانی : کاردرمانی جسمی تکنیک های درمانی را با فعالیت های هدفمند ترکیب می کند اما در فیزیوتراپی یکسری تمرینات از پیش تعیین شده را مورد استفاده قرار می دهند .همچنین در کاردرمانی جسمی از وسایل عادی مثل قاشق برای آموزش غذا خوردن استفاده می کنند اما در فیزیوتراپی دستگاهای متنوعی برای تحریک عضلات وجود دارد و الگو های حرکتی آموزش داده نمی شود.
سخن نهایی:
همانطور که اشاره کردیم کاردرمانی در سه حیطه جسمی و کار درمانی ذهنی و روانی برای تمام افراد انجام می شود.کاردرمانی جسمی کودکان با هدف افزایش انجام فعالیت های روزانه مستقل کودکان صورت می گیرد و می تواند در بهره گیری از ارتزهای اصلاحی نتیجه بهتری را به همراه بیاورد.
