بیماری پارکینسون یک اختلال عصبی پیشرفته است که بر سیستم حرکتی بدن تأثیر می‌گذارد این بیماری به دلیل کاهش تولید دوپامین در مغز ایجاد می‌شود و معمولاً در افراد بالای 60 سال شایع‌تر است، هرچند که می‌تواند در افراد جوان‌تر نیز رخ دهد در این مقاله، به بررسی علائم، علل، تشخیص و روش‌های درمان بیماری پارکینسون خواهیم پرداخت.

عوامل و علائم بیماری­­­­ پارکینسون

با شناخت علائم و درمان بیماری پارکینسون و انواع آن، آنها را بهتر بشناسید و تشخیص دهید.

علل بیماری پارکینسون

بیماری پارکینسون به دلیل مرگ سلول‌های عصبی در ناحیه‌ای از مغز به نام "پایه مغز" یا "سوبستانتیا نیگرا" رخ می‌دهد این سلول‌ها مسئول تولید دوپامین هستند، یک ماده شیمیایی که به کنترل حرکات بدن کمک می‌کند علل دقیق مرگ این سلول‌ها هنوز به‌طور کامل مشخص نیست، اما عوامل زیر ممکن است در بروز این بیماری نقش داشته باشند:

1- عوامل ژنتیکی: برخی از انواع پارکینسون ممکن است ارثی باشند.

2- عوامل محیطی: قرارگیری در معرض سموم، مواد شیمیایی و فلزات سنگین.

3- عوامل سنی: افزایش سن یکی از بزرگ‌ترین عوامل خطر برای ابتلا به این بیماری است.

همچنین بخوانید : گفتاردرمانی پارکینسون

علائم بیماری پارکینسون

علائم پارکینسون معمولاً به تدریج و با گذشت زمان بروز می‌کنند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:

1- لرزش

لرزش غیرارادی در دست‌ها، پاها یا سایر قسمت‌های بدن.

2- سفتی عضلات

احساس سفتی و سختی در عضلات که می‌تواند حرکت را دشوار کند.

3- کندی حرکات

کاهش سرعت حرکت و دشواری در شروع حرکات.

4- عدم تعادل

مشکل در حفظ تعادل و افزایش خطر سقوط.

5- تغییرات در گفتار

ممکن است صدا کم‌زورتر یا یکنواخت شود.

6- تغییرات خواب

مشکلات خواب و بی‌خوابی.

7- تغییرات عاطفی

 افسردگی و اضطراب

تشخیص بیماری پارکینسون

تشخیص بیماری پارکینسون معمولاً بر اساس تاریخچه پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی انجام می‌شود پزشک ممکن است از روش‌های زیر برای تأیید تشخیص استفاده کند:

1- معاینه عصبی: ارزیابی حرکات، تعادل و قدرت عضلانی.

2- تصویربرداری مغزی: MRI یا CT برای رد کردن سایر مشکلات مغزی.

3- آزمایشات خون: برای رد کردن دیگر بیماری‌ها.

درمان بیماری پارکینسون

در حال حاضر، هیچ درمان قطعی برای پارکینسون وجود ندارد، اما روش‌های مختلفی برای مدیریت علائم این بیماری وجود دارد:

1-دارودرمانی

-لوودوپا: یکی از اصلی‌ترین داروها که به افزایش سطح دوپامین در مغز کمک می‌کند.

-داروهای آگونیست دوپامین: مانند پرگولید و روتیگوتین که به تقلید اثر دوپامین کمک می‌کنند.

- داروهای ضد افسردگی: برای مدیریت علائم عاطفی.

2- فیزیوتراپی

برنامه‌های فیزیوتراپی می‌توانند به بهبود حرکت و تعادل کمک کنند.

3- گفتار درمانی

برای بهبود کیفیت گفتار و توانایی‌های ارتباطی.

4- جراحی

- تحریک عمقی مغز (DBS): یک روش جراحی که شامل قرار دادن الکترودهایی در مغز برای کنترل علائم حرکتی است.

5- تغذیه مناسب

رژیم غذایی متعادل و هیدراتاسیون کافی می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کمک کند.

6- حمایت روانی

شرکت در گروه‌های حمایتی و مشاوره می‌تواند به مدیریت احساسات و استرس کمک کند.

چه افرادی بیشتر در معرض بیمار پارکینسون قرار میگیرند

افرادی که بیشتر در معرض ابتلا به پارکینسون قرار میگیرند عبارتند از:

1-جنسیت

خطر ابتلا به بیماری پارکینسون در مردان بیشتر از زنان است برای مثال مردان 1.5 برابر بیشتر از زنان به این بیماری دچار میشوند.

2-نسل

طبق نظر و تحقیقات دانشمندان ابتلا به بیماری پارکینسون در افراد سفید پوست بیشتر تا افراد سیاه پوست رخ میدهد همچنین باید در نظر داشته باشید موقعیت جغرافیایی نیز بر این عامل اثر میگذارد و خطر ابتلا به این بیماری را بیشتر میکند.

3-سن

بیماری پارکینسون معمولا در سنین50تا60سال رخ میدهد.

4-سابقه خانوادگی

افرادی که اعضای نزدیک خانواده شان به بیماری پارکینسون دچار هستند بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری قرار دارند.

5-سموم

تماس با برخی از سموم ها ممکن است خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.

6-آسیب به سر

افرادی که به سرشان ضربه وارد میشود و دچار آسیب سر میشوند ممکن است به بیماری پارکینسون مبتلا شوند.

تحریک عمقی مغز

برای برخی از افراد که دیگر دارو بر بیماری آنها جواب نمیدهد تحریک عمقی مغز ممکن است راحل مناسبی باشد در این روش از طریق جراحی،الکترودهای تحریک کننده در قسمتی از مغز کاشته میشوند این الکترود ها بدون ایجاد درد مغز را به گونه ای تحریک میکنند که بسیاری از علائم حرکتی مرتبط با پارکینسون مانند لرزش،کندی حرکت و سفتی بدن کنترل شود.

همچنین بخوانید : درمان اختلال حسی ؛ وستیبولار

انواع پارکینسون

بیماری پارکینسون به دلیل مرگ سلول های مغزی در بخشی از مغز به نام جسم سیاه ایجاد میشود.

1-پارکینسون ایدیوپاتیک

این اختلال شایع ترین نوع پارکینسون است و علائمی مانند لرزش،سفتی وکندی را به همراه دارد این نوع بیماری با کاهش تدریجی ترمیم کننده عصبی دوپامین در مغز آغاز میشود و عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد آن نقش بسزایی دارد.

2-پارکینسونیسم عروقی

این نوع بیماری افرادی را تحت تاثیر قرار میدهد که خون رسانی محدودی به مغز دارند و ممکن است در برخی از افراد به سکته مغزی منتهی شود علائم شایع این اختلال شامل مشکلات حافظه،خواب،خلق وخو و حرکت می باشد.

3-پارکینسونیسم ناشی از دارو ها

برخی از دارو ها باعث ابتلا به پارکینسونیسم میشود داروهایی مانند نورلپتیک(برای درمان اسکیزوفرنی و اختلالات روان پریشی استفاده میشود که مانع عملکرد ماده شیمیایی دوپامین در مغز میشود پارکینسون ناشی از داروها در افراد کمی رخ میدهد اکثر افراد پس قطع کردن داروها پس از گذشت مدت زمانی بیماری بهبود می یابد.

سخن پایانی

بیماری پارکینسون یک اختلال پیچیده است که تأثیرات عمیقی بر زندگی فرد مبتلا دارد با وجود عدم وجود درمان قطعی، شناسایی زودهنگام و درمان مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کند حمایت از بیماران و خانواده‌های آنان نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا بتوانند با چالش‌های این بیماری مقابله کنند.